امامزاده نور در‌دل‌کوه
با توجه به علاقه شیعیان به دفن شدن در کنار مزار ائمه اطهار(ع) و نوادگانشان، روز‌به‌روز بر اهمیت و توسعه آنها افزوده شد. به زودی این اماکن متبرکه، به عنوان نماد تمایلات سیاسی و مذهبی شیعیان به کار رفت.
مردم هدایای فراوانی را به شکل نذورات نقدی، املاک و موقوفات به متولیان این بقاع واگذار کردند و افزایش جمیعت این افراد خیر نیز منجر به افزایش تعداد زواری که به زیارت امامزاده‌ها می‌رفتند، شد. این فزونی، تاثیر مستقیمی بر زیارتگاه‌ها داشت و نقش عمده‌ای در زندگی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جامعه ایفا کرد.
بقاع متبرکه به گونه‌ای متفاوت از نقاط دیگر بافت شهری طراحی شده‌اند. امروزه در اغلب شهرها و روستاها، بقعه‌ای که نمایانگر مزار شیعه‌ای علوی است به چشم می‌خورد.
اگر از شلوغی، کار و مشکلات روزمره خسته شده‌اید و می‌خواهید کمی با خودتان خلوت کنید و آرامش بیابید، جای باصفایی را به شما معرفی می‌کنم که اگر از دورترین نقطه شهر تهران راه بیفتید، تقریبا یک ساعت دیگر به آنجا خواهید رسید؛ این مکان بی‌نظیر حرم امامزاده محمد نوربخش واقع در سولقان، در شمال تهران است. بنابراین اگر برای اولین بار است که به آنجا می‌روید، حتما از دیدن مکانی به این زیبایی و قداست که نزدیک به تهران باشد، تعجب می‌کنید!
برای رفتن به حرم امامزاده، باید مسیر جاده امامزاده داوود، واقع در شمال غرب تهران را طی کنید و بعد از پیمودن مسافتی حدود 10 کیلومتر به روستای سولقان می‌رسید. بعد از روستا در سمت راست و در بین درختان، گنبد مخروطی شکل و طلایی امامزاده به چشم می‌خورد، سمت راست جاده‌ای فرعی وجود دارد که می‌توانید از آن راه به محوطه امامزاده برسید.
امامزاده سیدمحمد نوربخش به امامزاده نور مشهور است و علاوه بر این که از سلسله امامزادگان است، در زمره عارفان و صالحان زمان خود قرار داشته است. بناى اصلى بقعه متبرکه امامزاده سید محمد(ع)، ساده و آجرى بوده است و توسط بانوى عارفه‌اى کامل و واصل به نام «بى‌بى کوکب اعظم کاکویى» و دیگر افراد خیر به طرز جالبى بازسازى شده است.
گنبد
بنا مخروطی و دارای گلدسته‌اى کاشیکارى شده است. بقعه امامزاده نوربخش سال
1382 توسط اداره اوقاف و امور خیریه کن مورد تعمیر و مرمت قرار گرفته است.
به گفته اهالى ده سولقان، ازجمله زائران این بقعه، مسلمانان پاکستانى
هستند که به این امامزاده اعتقاد راسخى دارند.
سیدمحمد نوربخش در دایره تصوف به دست خواجه اسحاق ختلانى تربیت یافت و از دست وی خرقه پوشید و عهدهدار مسند ارشاد و پیر خانقاه و ملقب به نوربخش شد و به ختلان رفت. ایشان به دعوى و خلافت برخاستند، اما خیلی سریع توسط حکمران زمان دستگیر شدند. در آن زمان شاهرخ میرزای تیموری خلافت را بر عهده داشت و بسیاری از طرفداران سیدمحمد نوربخش، به دستور او به قتل رسیدند.
امامزاده نوربخش در پى نشر عقاید خود سفرهای بسیاری کرد ازجمله به آذربایجان و شروان و گیلان رفت و نهایتا قریه سولقان را برای اقامت برگزید. ایشان در آنجا، مزرعه آبادى احداث کرد و در همان دیار از دنیا رفت و مدفون شد. اهالی سولقان به نقل از گذشتگانشان می‌گویند باغی که ایشان در آن دفن شده‌اند، خانه خود امامزاده بوده است و البته در محوطه باغ آرامگاه‌های بسیاری به چشم می‌خورد که متعلق به رفتگان اهالی ده سولقان است.
بقعه این امامزاده در میان کوه‌ها و بین انبوهی از درختان و باغ‌های سبز و خرم قرار گرفته که آرامش و زیبایی عجیبی به آن بخشیده است.
محیط و فضای اطراف و داخل صحن امامزاده، بسیار تمیز و زیباست. وجود درختان سرو، کاج و بید که در حیاط داخلی صحن امامزاده قرار گرفته‌اند، روح هر بیننده‌ای را نوازش می‌کند.
فضای داخلی امامزاده، فوق‌العاده تماشایی و روح‌نواز است و نور سبزرنگی که روی ضریح و کاشیکاری‌های روی دیوار می‌افتد، آرامش عجیبی را در دل انسان به وجود می‌آورد.
تفاوت
بسیار بارزی که آرامگاه این امامزاده با امامزادگان دیگر دارد این است که
آرامگاه ایشان در وسط حرم، بدون ضریح قرار گرفته و اطراف مقبره امامزاده با
نرده‌های چوبی از فضای زائران تفکیک شده است.
در گوشه‌ای از حرم ضریحی متعلق به «بی‌بی کوکب اعظم کاکویی» قرار داشت. البته چند سالی است که ضریح این عارفه توسط مسوولان برداشته شده و به جای نرده‌های چوبی برای مقبره امامزاده ضریحی تعبیه شده است.
امامزاده محلی است که فرهنگ عامه در آن پرورش می‌یابد و شکل می‌گیرد؛ همچنین زمینه مساعدی است برای احیای باورهای عامه مردم که دیرتر از مکان‌های دیگر، دستخوش فراموشی و تحول می‌شود.
برای این بقعه، هم از نظر مذهبی و هم از نظر فرهنگی باید ارزش زیادی قائل بود.
در بقعه، همه کارها ازجمله نظافت، تعمیر، بازسازی، بهسازی، نگهداری و آبادانی به همت اهالی بستگی دارد. همسایگان امامزاده جمعه هر هفته برای زائران امامزاده آش رشته درست می‌کنند؛ شاید نذری است که هر هفته روزهای جمعه ادا می‌شود!
مریم لبافی‌زاده
