اما تاثیرگذاری زیرمجموعههای صنعت گردشگری روی رشد و توسعه صنعت گردشگری هر کشور باعث شده تا گاهی توجه دستاندرکاران و مدیران این صنعت از موضوع اصلی یعنی گسترش گردشگری و روشهای ممکن آن منحرف شده و فرصتی طلایی را از بین ببرند.
به عقیده بسیاری از کارشناسان و دستاندرکاران گردشگری، امروزه با توجه به تحولات و پیشرفت برخی از کشورهای جهان دو شاخه تاثیرگذار در صنعت گردشگری به وجود آمده که توان دگرگونی یا تقویت صنعت گردشگری هر کشور را دارد. این دو عامل عبارتند از علم پزشکی و ورزش. این دو با توجه به رشد تکنولوژی و پتانسیل موجود هر کشور در زمینه گسترش صنعت گردشگری خودنمایی میکنند و توان تاثیرگذاری در صنعت گردشگری آن کشور را خواهند داشت.
به عقیده کارشناسان علم پزشکی با توجه به تخصصی و دیربازده بودن آن اگرچه در صنعت گردشگری بسیار تاثیرگذار و سودآور است، اما در جایگاه دوم قرار گرفته و توانمندیهای ورزشی یا در واقع گردشگری ورزشی با توجه به زود بازده بودن و عدم نیاز به سرمایهگذاری سنگین بهترین گزینه برای تقویت صنعت گردشگری کشورهای طالب گسترش صنعت گردشگری خواهد بود.
براساس بسیاری از گزارشها و تحقیقات دستاندرکاران صنعت گردشگری، گردشگری ورزشی توانسته سال 2009 میلادی با وجود رکود بسیار سنگین مالی در سطح جهان حدود 600 بیلیون دلار درآمدزایی در سراسر جهان داشته باشد.
طبق همین ارقام بیشترین درآمد در کشورهای میزبان بازیهای بینالمللی بوده و در واقع کشور به تناسب توانمندی و امکانات خود توانسته سهمش را از این رقم جذب کند.
بسیاری از کشورها همواره سعی در رونق بخشیدن به ورزشهای بومی خود و در نتیجه جلب گردشگران خارجی و علاقهمندان آن رشته ورزشی دارند و برخی دیگر با سرمایهگذاریهای بسیار دقیق در ایجاد جاذبههای گردشگری ورزشی برای دیگران به این هدف جامه عمل میپوشانند.
درباره اهمیت ارتباط تنگاتنگ ورزش و صنعت گردشگری میتوان از کشور امارات در زمینه ساخت و ساز ورزشگاههای مصنوعی بدون داشتن کوچکترین منابع طبیعی نام برد. این کشور با ایجاد مکانهای بسیار مفرح ورزشی برای گردشگران به صورت غیرطبیعی سعی کرده از جاذبههای ورزشی برای جذب هرچه بیشتر گردشگران استفاده کند. این کشور گرمسیری دست به ساخت پیست اسکی روی برف در مکانی مصنوعی در صحرازده است و امکانات بسیار مناسبی را برای ورزشهای زمستانی و علاقهمندان آنها فراهم کرده درحالیکه کشور کانادا در این زمینه با استفاده از طبیعت خشن و سرد خود توانسته محیطی بسیار مناسب برای برگزاری بازیهای زمستانی ایجاد کند و هر ساله حجم بسیار زیادی از درآمد را به اقتصاد کشورش تزریق کند.
به هر حال، درباره اهمیت ورزش در گسترش صنعت گردشگری کارشناسان عقیده دارند با برگزاری بازیهای بینالمللی ورزشی در کشورها، آن کشور یا همان میزبان توان تبلیغ بسیار گستردهای از توانمندیها و جاذبههای گردشگری خود را خواهد داشت بنابراین بسیاری از کشورها با تقویت زیرساختهای ورزشی خود و ورود به میدانهای رقابتی بینالمللی جهت میزبانی بازیهای جهانی سعی در رشد و گسترش صنعت گردشگری خود دارند و در واقع با یک تیر دونشان را هدف گرفتهاند.
همه اینها در حالی است که ایران با وجود تمدن کهن و پتانسیل بسیار بالای گردشگری خود از این امر تا حدود زیادی غافل مانده در صورتی که میتواند از این طریق وارد کارزار رشد و گسترش صنعت گردشگری منطقه شود و بهترین استفاده را از این موقعیت به نفع خود داشته باشد.
شرایط اقلیمی و امکانات مناسب طبیعی ایران امکان برگزاری و انجام بسیاری از ورزشهای محبوب جهانی را به سادگی در اختیار ایران قرار داده که اگر مسوولان بتوانند این پتانسیل را با برنامهریزی دقیق و درست تبدیل به موقعیتهای قابل استفاده برای ایرانکنند ناخواسته فرصتی بسیار مناسب را در اختیار صنعت گردشگری بیرمق ایران قرار دادهاند که میتواند جانی دوباره به این صنعت ببخشد. اگرچه تا حدودی این امر محقق شده، اما هنوز نیاز به هماهنگی هرچه بیشتر بین این دو سازمان یعنی ورزش و گردشگری در ایران کاملا ملموس است.
رشته کوههای البرز و زاگرس، دریاچههای طبیعی، خلیج فارس، دریای خزر و کویر لوت به عنوان اصلیترین نعمات خدادادی ایران به صنعت گردشگری ورزشی ایران هستند که با توجه به همین قابلیتها میتوان بهترین نتیجه را از صنعت گردشگری ایران گرفت و به جای تکیه بر صنعت نفت و دلارهای نفتی، به دلارهای ورودی از این صنعت تکیه کرد و از این نعمات بیپایان الهی بهترین بهره را در جهت اشتغالزایی و رشد صنعت گردشگری برد و البته در نهایت تمدن و آداب و رسوم ایران را به دیگر کشورهای جهان شناساند.
متاسفانه به عنوان مثال، با توجه به شروع فصل زمستان و بهترین شرایط اقلیمی ایران در زمینه ورزشهای مفرح این فصل در کشور مثل اسکی و با وجود 2پیست بسیار معروف و بینالمللی دیزین و شمشک به عنوان شاخصترین پیستهای ایران که مورد بیمهری دستاندرکاران گردشگری قرار گرفتهاند شاهد تبلیغات گسترده برای برگزاری تورهای خارجی اسکی در کشور همسایه ایران در جراید هستیم به طوری که با وجود امکانات بسیار مناسب ورزشی و تخصصی در هر دو پیست یاد شده به جای معرفی و تبلیغات برای این توانمندی ایران توسط سازمانهای مربوطه شاهد تبلیغ برای برگزاری تورهای مختلف اسکی خارج از ایران بوده و نظارهگر خروج دلارهای نفتی و اعزام گردشگران ایرانی به دیگر کشورها هستیم.
به عقیده بسیاری از کارشناسان ورزشی، ورزشهایی چون اسکی روی آب، اسکی روی چمن، اسکی روی برف و قایقرانی و موج سواری ازجمله ورزشهای بسیار مفرح و پولساز در دنیای ورزشی جهان هستند و هر ساله بر تعداد علاقهمندان این رشتهها افزوده میشود، به طوری که این کارشناسان عنوان میکنند اهمیت این رشتههای ورزشی در رونق صنعت گردشگری ورزشی این گونه است که علاوه بر تیمهای ورزشی، افراد به تنهایی میتوانند از انجام این ورزشها لذت ببرند. بنابراین جمعیت مورد بحث در این رشتهها هرگز محدود به تیمهای ورزشی نیست.
اینجاست که میتوان به اهمیت رونق گردشگری ورزشی در کشورها پی برد بویژه در ایران که با توجه به امکانات طبیعی خود میتواند بهترین مکان برای انجام این گونه ورزشها باشد. به طوری که چندی پیش ایران میزبان بازیهای قایقرانی آسیایی در دریاچه مجموعه ورزشی آزادی بوده، اما این فرصت طلایی توسط دستاندرکاران صنعت گردشگری ایران غنیمت شناخته نشد و از دست رفت و بار دیگر عدم هماهنگی بین دو مجموعه بسیار بزرگ گردشگری و ورزشی ایران خودنمایی کرد. متاسفانه دستاندرکاران صنعت گردشگری از این امکانات غافل شده و هر کدام جدا از هم و بدون برنامهریزی مشترک با دستاندرکاران ورزشی مشغول تکرار مکررات هستند، درحالیکه کشور کوچک و همسایه جنوبی ایران(بحرین) طبق آمار منتشر شده در مجله TTG در 3 ماه نخست سال 2010 میلادی و با توجه به رکود اقتصادی جهان برای گردشگران ورزشی اروپایی بهعنوان یکی از اصلیترین گزینههای سفر بوده است. این گردشگران ورزشی که عمدتا از علاقهمندان به ورزشهای آبی و ساحلی بودهاند دلیل این انگیزه سفر را وجود سواحل بسیار تمیز و امکانات رفاهی بسیار مناسب این کشور و همچنین آب و هوای بسیار مناسب آن در فصل زمستان عنوان کردهاند، حال آن که ایران مالک بزرگترین و طولانیترین سواحل خلیج فارس و تمدنی چند برابر کشور کوچکی چون بحرین است، اما این گردشگران هیچ اطلاعی از امکانات ورزشی ایران در این زمینه ندارند و برای سفر خود کشور همسایه ایران را انتخاب میکنند غافل از اینکه چند کیلومتر بالاتر از بحرین امکاناتی بهمراتب بهتر و باکیفیتتر در جزیرههای کیش و قشم بیرونق مانده و در انتظار هیاهوی گردشگران روزگار سپری میکند.
سوال اصلی اینجاست که آیا واقعا به جای تکرار مکررات و تبلیغات بدون هدف اماکن تاریخی ایران که همگان از آنها اطلاع دارند بهتر نیست در زمینه معرفی توانمندیهای گردشگری ورزشی ایران سرمایهگذاری و تبلیغ کرد؟
اگر به هر گوشه از خاک میهن عزیزمان بنگریم خواهیم دید امکان برگزاری بسیاری از مسابقات بینالمللی ورزشی در ایران مهیاست که همین امر میتواند رونق صنعت گردشگری را به همراه داشته باشد، از سواحل خلیج فارس و کویر لوت گرفته تا سواحل زیبای خزر همه پتانسیل بسیار بالایی برای گسترش صنعت گردشگری ورزشی ایران دارند و ای کاش مدیران و دستاندرکاران این دو شاخه بسیار پرسود در کنار هم با مدیریت و جدیت، صنعت گردشگری ایران را حمایت میکردند.
عماد عزتی